ICD-10 (Światowa Organizacja Zrowia) oraz DSM V (wcześniej DSM – IV) (Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne) – to kryteria standardów diagnostycznych stosowanych przez specjalistów w diagnostyce zaburzeń ze spektrum autyzmu.
Zaburzenia ze spektrum autyzmu to grupa tak zwanych całościowych zaburzeń rozwojowych (CZR).
Mówiąc o całościowych zaburzeniach rozwojowych, najczęściej ma się na myśli zaburzenia autystyczne, czyli autyzm wczesnodziecięcy, autyzm atypowy albo zespół Aspergera. Grupa CZR jest jednak szersza niż spektrum autystyczne i obejmuje inne jednostki chorobowe – zespół Retta i zespół Hellera oraz pozostałe rozległe zaburzenia rozwoju, których nie ujęto w kategoriach diagnostycznych. Wszystkie choroby zaliczane do CZR manifestują się w postaci trudności w kontaktach społecznych, problemów z komunikacją, nietypowych zachowań i często w formie słabości fizycznej. Jeśli osoba nie spełnia wszystkich kryteriów diagnostycznych dla któregoś z całościowych zaburzeń rozwoju, wówczas rozpoznaje się całościowe zaburzenia rozwoju niezdiagnozowane inaczej (ang. Pervasive Developmental Disorder Not Otherwise Specified, PDD-NOS). CZR w przeważającej części przypadków diagnozuje się we wczesnych latach życia dziecka, a pierwsze symptomy chorobowe można zaobserwować już nawet w niemowlęctwie.
Wszystkie całościowe zaburzenia rozwojowe mają określone cechy wspólne, do których zalicza się:
- nietypowe użycie przedmiotów i zabawek,
- trudności w rozumieniu słów,
- trudności w mówieniu,
- problemy z nawiązaniem kontaktu z innymi ludźmi,
- brak naśladowania innych ludzi,
- niechęć do kontaktu fizycznego,
- niechęć do jakichkolwiek zmian,
- powtarzanie określonych, stereotypowych ruchów.
Na CZR częściej chorują chłopcy niż dziewczynki, z wyjątkiem zespołu Retta, który w przeważającej części dotyczy dziewczynek.